زبان برنامه نویسی جاوا اسکریپت زبانی است پویا و مبتنی بر شی که در سمت کاربر و برای ایجاد تعامل با صفحات وب به کار خواهد رفت. در حقیقت ابتدا با زبان های HTML و CSS ساختار اولیه و ظاهر صفحات وب را تعیین خواهیم کرد و توسط جاوا اسکریپت صفحات وب کنترل می شوند. 
جاوا اسکریپت تجربه کاربر را از صفحات وب استاتیک را به صفحه داینامیک و تعاملی تبدیل می کند. به زبان ساده میتوان گفت که جاوااسکریپت به صفحات وب رفتار می بخشد تا کاربر بتواند با آن تعامل ایجاد کند. 

زبان برنامه نویسی جاوا اسکریپت چیست ؟

جاوا اسکریپت یا JavaScript یا JS یکی از زبان های برنامه نویسی محبوب می باشد. این زبان سطح بالا، داینامیک، شی‌گرا و تفسیری می باشد که از شیوه های مختلف برنامه نویسی پشتیبانی خواهد کرد. این زبان برنامه نویسی سمت سرور می باشد.  زبان برنامه نویسی javascript نسبتا ساده است زیرا ساختار نوشتاری و منطقی آن به زبان انسان نزدیک است. 

تاریخچه زبان Java Script چیست؟

جاوا اسکریپت در سال 1995 توسط براندن ایچ ، از کارکنان شرکت Netscape ابداع شد. شرکت به این نتیجه رسید که صفحات وب پویا و جذاب تری احتیاج دارد. براندن ایچ مامور به ایجاد زبان اسکریپتی برای صفحات وب و دست بردن در کدهای HTML شد تا زبانی را ارائه دهد که نه تنها متخصصان بلکه طراحان نیز از آن استقبال کنند.
شرکت ابتدا قصد ارتقا و ساده سازی Schema را داشت اما سپس به این نتیجه رسید که به زبانی مانند جاوا که دارای ساختار ساده تری است احتیاج دارد. 
ابتدا اسم این زبان برنامه نویسی Mocha بود که به Mona تغییر یافت. سپس این زبان به LiveScript و در آخر به JavaScript تغییر نام داد. در نهایت اولین استاندارد جاوا اسکریپت با نام ECMAScript در سال 1997 منتشر شد. اولین اکما اسکریپت ECMA-262 و آخرین ورژن آن با اسم ECMAScript 2017 در ژوئن 2017 منتشر شد.

شی گرایی در جاوا اسکریپت یعنی چه ؟

شی گرایی در حقیقت یک الگو و شیوه تفکر در برنامه نویسی است. رویکرد زبان برنامه نویسی شی گرا از جز به کل و از بالا به پایین است (Bottom-Up). یعنی در ابتدا واحدهای کوچکی از برنامه ایجاد و با پیوند این واحدهای کوچک به واحدهای بزرگ تبدیل می شوند و به کامل شدن برنامه کمک می کند. برنامه نویسی شی گرا از دو مفهوم کلاس (Class) و شی (Object) تشکیل شده است. شی گرایی در برنامه نویسی میتواند مشکلات زیادی را رفع نماید و منجر به ساده تر شده فرآیند کدنویسی شود. مفاهیم شی گرایی به دنیای واقعی نزدیکتر است و متقابلا درک آن برای برنامه نویس آسانتر است. 
در شی گرایی برخلاف روشهای کدنویسی دیگر به جای دست و پنجه نرم‌کردن با تعداد زیادی متغیر و توابع، مستقیما با اشیا (Objects) کار می کنید.

کاربردهای javascript

javascript عموما برای برنامه نویسی صفحات وب و مرورگرها استفاده می شود. از زبان برنامه نویسی جاوا اسکریپت برای برنامه نویسی فرانت اند، برنامه نویسی بک اند با javascript ، برنامه نویسی نرم افزارهای موبایل، برنامه نویسی نرم افزارهای دسکتاپ میتوان استفاده کرد. در مجموع موارد کاربرد زبان برنامه نویسی جاوا اسکریپت به شرح زیر است:

رفتار تعاملی در صفحات وب 

javascript به کاربران اجازه خواهد داد که با صفحات وب تعامل برقرار کنند. این تعاملات شامل : 

• نمایش انیمیشن ها
• آلبوم‌های عکس ایجاد نمایید
• زمان و تاریخ را نمایش دهید
• سایر پنجره‌های باز شده را کنترل و مدیریت نمایید
• تصاویری که با رفتن موس بر روی آن تغییر می نمایند ایجاد نمایید
• زوم کردن بر روی عکس
• نمایش تایمر معکوس در وبسایت
• نمایش اسلاید تصاویر در صفحه اصلی وب سایت
• پخش فایل صوتی و تصویری در صفحه وب 
• تغییر رنگ دکمه هنگامی که موس بر روی آن قرار می گیرد.
• نمایش یا پنهان سازی اطلاعات بیشتر با کلیک بر روی دکمه
• اطلاعات داخل فرم‌های وب را قبل از اینکه به صورت سرور فرستاده شوند کنترل نمایید

ساخت و ایجاد برنامه های وب و موبایل

توسعه دهندگان میتوانند از فریم ورک های مختلف جاوااسکریپت برای توسعه یا ساخت برنامه های وب و طراحی اپلیکیشن های موبایل استفاده نمایند. فریم ورک های جاوا اسکریپت از مجموعه ای از کتابخانه های javascript تشکیل شده اند که دارای قابلیت نوشتن کد از قبل به توسعه دهندگان می باشند. بهترین فریم ورک های زبان برنامه نویسی جاوا اسکریپت react و angular می باشد. 

ساخت وب سرورها و توسعه برنامه های کاربردی سرور

توسعه دهندگان همچنین می توانند از جاوااسکریپت برای ساخت وب سرورهای ساده و توسعه زیرساخت های back-end توسط Node.js استفاده نمایند. 

توسعه بازی

از javascript برای ایجاد بازی های مرورگر میتوانید استفاده نمایید. این کار میتواند به مهارت برنامه نویسانی که در ابتدای راه هستند کمک کند. 

چگونه جاوا اسکریپت را یاد بگیریم ؟

میتوان گفت زبان برنامه نویسی جاوا اسکریپت تقریبا آسان است. میتوانید برای یادگیری زبان جاوا اسکریپت از کارهای ساده شروع کنید تا کدهای پیشرفته تری بنویسید. به علت متن باز بودن این زبان بسیار گسترده است. همه میتوانند از این زبان استفاده کنند و برای استفاده از آن نیازی به خرید لایسنس ندارند. میتوانید از برای از خودآموزهای آنلاین موجود javascript و نرم افزار notepad میتوانید زبان جاوا اسکریپت را آغاز کنید. میتوانید به وب سایت w3schools می باشد. 

نحوه‌ اجرای javascript

کدهای javascript در سمت کاربر می باشد که توسط مرورگرهای اجرا خواهد شد. مرورگرها دارای موتورهای پردازشی می باشند که میتواند کدهای جاوا اسکریپت را ترجمه و اجرا کند و آن را به کاربر نشان دهد. 

جاوا اسکریپت چگونه کار می‌ کند؟

مرورگرهای مختلف برای اجرای کدهای javascript از موتورهای پردازشی مختلفی استفاده می کنند. این موتورها به شرح زیر است :

• موتورهای Trident و Chakra برای ورژن‌های مختلف اینترنت اکسپلورر
• موتورهای Nitro و SquirrelFish برای مرورگر سافاری
• موتور ChakraCore برای مرورگر Edge
• موتور V8 برای مرورگرهای اپرا و کروم
• موتور SpiderMonkey برای فایرفاکس

این موتورهای جستجو ابتدا کدهای جاوا اسکریپت را گرفته و ترجمه می کنند و سپس اسکریپت ها را به زبان ماشین کامپایل خواهند کرد تا کدها اجرا شوند. زبان جاوا اسکریپت بر روی مرورگر های وب اجرا خواهد شد. این زبان برنامه نویسی تقریبا بر روی تمام پلتفرم‌ها با استفاده از JavaScript Virtual Machine قابل اجرا است.

مزایای زبان جاوا اسکریپت 

• یادگیری جاوا اسکریپت نسبت به بسیاری از زبان‌های برنامه نویسی راحت تر می باشد
• جاوا اسکریپت زبانی بومی برای مرورگر وب می باشد.
• جاوا اسکریپت یکی از زبان های برنامه نویسی محبوب و سرگرم کننده می باشد.
• نسبت به زبان‌ های برنامه نویسی دیگر سبک‌ تر و سریع‌ تر می باشد.
• پایین بودن threshold برای شروع
• برای پردازش و اجرا به کامپایلر احتیاجی ندارد.
• به صورت کراس پلتفورم روی مرورگر‌ها یا پلتفرم‌های مختلف اجرا می‌شود.
• فریم ورک ها ، کتابخانه‌ ها و به صورت کلی ابزارهای بسیاری را در اختیار کاربران قرار میدهد.
• زبان بومی مرورگر وب است و در مرورگر کاربران پردازش می‌شود.
• امکان ایجاد صفحات وب تعاملی و پویا را به برنامه نویسان می‌دهد.
• در جواب عمل کاربران، عکس العمل نشان می‌دهد و به عبارتی با کاربران تعامل ایجاد می کند.

معایب زبان برنامه نویسی جاوا اسکریپت

• عدم اجرا javascript بر روی مرورگرهای قدیمی
• دشواری تشخیص علت خطا و مشکل در دیباگ کردن
• محدودیت در اجرای اسکریپت‌های javascript با ایجاد محدودیت هایی برای حفظ امنیت
• با رندر شدن متفاوت بر روی ابزارهای مختلف می‌توان باعث ایجاد تناقض و نداشتن یکپارچگی شود.
• نفوذپذیری آن نسبت به اکسپلویت‌ها و عوامل مخرب
• می تواند برای اجرای کدهای مخرب در کامپیوتر کاربران استفاده شود.

زبان‌های سمت سرور و سمت کاربر چه تفاوتی هایی دارند؟

پردازش و اجرای زبان ها بر روی سرور سایت انجام می شود و سپس نتیجه آن به سمت کاربر ارسال می گردد. این زبان ها برای برقراری ارتباط به نرم افزاری نیاز دارند که به آن وب سرور گفته میشود. از زبان برنامه نویسی جاوا اسکریپت میتوان برای برنامه نویسی سمت سرور و سمت کاربر استفاده کرد.