وب اپلیکیشن (Web Application) یا اپلیکیشن تحت وب به نرم افزار کاربردی تحت وب که از دو جز وب سایت و اپلیکیشن تشکیل شده است گفته میشود. گوگل با ارائه این طرح به شما این قابلیت را خواهد داد تا توسط Progressive Web Apps یا PWA که به معنی اپلیکیشن تحت وب پیش رونده می باشد وبسایتی داشته باشید که کارکرد آن مشابه اپلیکیشن می باشد. در اصل Web Application برنامه ای نرم افزاری است که توسط مرورگر ها و اینترنت در اختیار کاربران قرار خواهد گرفت. نرم افزارهای وب اپلیکیشن بر روی یک سرور قرار گرفته و کاربر از طریق آدرس ip یا URL به قسمت های مختلف Web Application میتواند دسترسی داشته باشد. 
باید اعتراف کنیم که اپلیکیشن ها انصافا زندگی ما را تغییر داده اند. از خرید و تفریح گرفته تا کار، تنها بخش کمی از جنبه های زندگی ما وجود دارند که هیچ گونه تاثیری از انقلاب اپلیکیشن نپذیرفته اند. همه ی ما با اپلیکیشن های موبایلی آشنایی داریم چرا که آن ها آمده اند تا نقش ثابتی در زندگی روزمره ی ما بازی کنند. اما وب اپلیکیشن ها به یک اندازه فراگیر هستند و همه ی آن ها به همان اندازه مهم هستند.
وب اپلیکیشن ها شامل مجموعه ای از سرویس هاو کارکردهای آنلاین هستند. از جمله این ها می توان به متداول ترین برنامه های اطراف ما مثل پردازشگرهای Word و Spreadsheet ها اشاره کرد. حتی چیز ساده ای مثل پرکردن یک فرم تماس در یک وب سایت، استفاده از وب اپلیکیشن محسوب می شود. وب اپلیکیشن ها همینقدر رایج و مهم هستند.
قبل از اینکه چیز دیگری را روشن کنیم باید مطمئن شویم که متوجه ی مفهوم وب اپلیکیشن ، کاری که انجام می دهد و نحوه ی عملکرد آن شده اید. در این مقاله هدف ما روشن کردن موضوع است. ما با توضیح بیشتر درمورد اینکه وب اپلیکیشن چیست شروع می کنیم، سپس برخی از مزایای مهمی که دارند را بیان می کنیم و درمورد اینکه چطور کار می کنند صحبت خواهیم کرد.
امیدوارم تا اتمام مطالعه ، درک کاملی از برنامه های کاربردی و مناسب ترین اپلیکیشن ها برای بیزینس خود داشته باشید. واضح است که وب اپلیکیشن ها در موارد بسیاری کاربرد دارند. اما چیزی که مهم است این است که آن ها به طور فزاینده ای برای ادامه ی فعالیت بیزینس ها حیاتی هستند.

وب اپلیکیشن چیست ؟

یک وب اپلیکیشن نوعی برنامه کامپیوتری است. این برنامه از تکنولوژی آنلاین استفاده می کند (ازجمله مرورگرها) تا دامنه ی وسیعی از فعالیت های مختلف را انجام دهد. بسیاری از اپلیکیشن ها برای هدف خرده فروشی آنلاین استفاده می شوند. با این حال آن ها می توانند برای اهداف دیگر هم به کار برده شوند، از سفارش غذای بیرون بر گرفته تا رزرو سفر.از سوی دیگر یک وب اپلیکیشن ممکن است چیزی به سادگی فرم های تماس وب سایت یا ماشین حساب های آنلاین باشد.
وب اپلیکیشن ها با استفاده از اسکریپت های سمت سرور (به زبان اسکریپت مثل PHP و ASP) اطلاعات را بازیابی و ذخیره می کنند. درحالیکه اسکریپت های سمت کلاینت (در JavaScript و HTML5) اطلاعات مربوط به رابط کاربری را ارائه می دهند.این اطلاعات ممکن است هر تعداد شکلی به خود بگیرد. انواع رایج وب اپلیکیشن ها شامل سبدهای خرید، سیستم های مدیریت محتوا و فرم های آنلاین هستند که قبلا به آن ها اشاره کردیم.
از آن جا که وب اپلیکیشن ها همه کاره هستند، به افراد امکان انجام عملکردهای مختلفی را می دهند.برای خریداران این شامل ثبت سفارش، ایجاد لیست خواسته ها و پرس و جو درباره محصولات یا خدمات، همه از طریق صفحات وب است.اپلیکیشن ها همچنین به کارمندان این امکان را می دهد که اسناد را به اشتراک بگذارند، با یکدیگر ارتباط برقرار کنند، پرونده ها را ویرایش کنند و در پروژه های مشترک باهم همکاری کنند. در عصر جدیدِ دورکاری، این از اهمیت زیادی برخوردار است.
ما غالبا تمایل داریم وب اپلیکیشن ها را با اپلیکیشن های موبایلی تجارت الکترونیکی یکی کنیم اما فراوانی مورد اول بیشتر از مورد دوم است. ما قبلا هم اشاره کردیم که پردازشگرهای Word ،برنامه های Spreadsheet و برنامه های این چنینی دیگر می توانند به عنوان وب اپلیکیشن درنظرگرفته شوند. آن ها همچنین ممکن است شامل سیستم های مدیریت روابط با مشتری (CRM) و مدیریت محتوا شوند.

وب سایت چیست؟

یک وب سایت فضایی از اینترنت است که یک یا چندین صفحه در بر می گیرد. مجموعه ای از این صفحات وب به هم متصل هستند که دارای یک صفحه اصلی می باشند و بر روی یک سرور قرار دارند سایت نام دارد. سایت ها با هدف ارائه اطلاعات کاملی از یک شخص، سازمان، شرکت، کسب و کار و… به کاربران وب طراحی شده و بر محتوا متمرکز هستند.

ویژگی های وب اپلیکیشن

• ذخیره داده ها بر روی کامپیوتر یا یک فضای ابری به صورت محلی
• سرعت، دقت و عملکرد عالی Web Application ها
• یکپارچگی بر روی دستگاه های مختلف
• قابلیت طراحی آن به زبان های مختلف
• اجرا بدون نیاز به نرم افزارهای جانبی

Web Application آفلاین چگونه کار می کند؟

وب اپلیکیشن آفلاین توسط قابلیتی به نام مخزن برنامه یا Application Cache کار می کند. این مخزن برنامه می تواند تمام قسمت های یک سایت را به صورت آفلاین و خارج از شبکه ذخیره کند . سرور تمامی فایل های JS ،CSS ،HTML  و تصاویر و دیگر اطلاعات موجود را برای مرورگر کاربر ارسال خواهد کرد تا بر روی حافظه کامپیوتر ذخیره شود. عملکرد مخزن Web Application ها به این صورت عمل می کند که زمانی که کاربر آنلاین است و در حال بازدید از سایت می باشد ، به طور خودکار مخزن برنامه بروز شود و فایل های جدید جایگزین فایل های قدیمی شود.

مزایای وب اپلیکیشن ها چیست ؟

مزایای بیشماری برای وب اپلیکیشن ها وجود دارد. خصوصا اینکه آن ها کمک می کنند تا هزینه های بیزینس ها و کاربران کاهش پیدا کند. این به این دلیل است که آن ها به تعمیرو نگهداری کمی نیازدارند و همچنین می توانند به پیش نیازهای کمتری در کامپیوتر کاربران نیاز داشته باشند (از نظر قدرت پردازش و مانند آن). این به این خاطر است که پردازش به طور موثر در جای دیگری انجام می شود. آن ها می توانند در مرورگرهای وب مانند Safari، Mozila Firefox و Google Chrome اجرا شوند و باعث دسترسی بیشتر آن ها می شود.
وب اپلیکیشن های اشتراک محوری مانند Saas (نرم افزار سرویس)، به کاهش دزدی نرم افزار آنلاین ، که می تواند مشکلات بزرگی ایجاد کند، نیز کمک می کند. SaaS تنها از طریق فضای ابری (Cloud) قابل استفاده است، بنابراین کاربران فقط می توانند زمانی که برای آن هزینه پرداخت کردند به آن دسترسی داشته باشند. این اپلیکیشن ها نیازی به نصب شدن در یک هارد درایو ندارند چون به آن ها می توان کاملا به طور آنلاین دسترسی داشت. بنابراین کاربران می توانند در صورت کمبود جا، در فضای کامپیوتر خود صرفه جویی کنند و از دردسر حذف و نصب مجدد برنامه ها جلوگیری کنند.همچنین هیچ مشکلی برای سازگاری وجود ندارد چون همه کاربران به یک نسخه دسترسی دارند.
علاوه براین وب اپلیکیشن ها می توانند در چندین پلتفرم اجرا شوند، به شرط اینکه مرورگرها سازگار باشند. این به همکاران(و گاهی اوقات هم مشتریان) اجازه می دهد تا در سیستم عامل ها یا دستگاه های مختلف همکاری کنند.
در آخر، یکی دیگر از مزایای استفاده از وب اپلیکیشن ها این است که بروزرسانی ها به طور خودکار انجام می شوند و چون به طور متمرکز اعمال می شوند همه ی کاربران باید با یک نسخه کار کنند.

وب اپلیکیشن ها در مقابل دیگر انواع اپلیکیشن

قبلا اشاره کردیم که انواع مختلفی از اپلیکیشن ها وجود دارد. در این جا وب اپلیکیشن ها مورد بحث ما هستند اما ارزش آن را دارد که زمان کوتاهی را صرف بررسی انواع دیگر( یعنی اپلیکیشن های موبایل و هیبرید) کنیم. در این جا ما یک بررسی اجمالی از اینکه این اپلیکیشن ها چه هستند، عملکرد آن ها چگونه است و همچنین ارزیابی مختصری از مزایا و معایب مختلف آنها ارائه می دهیم.
اپلیکیشن های وب، موبایل و هیبرید(ترکیبی)، همه کاربردهای مهمی دارند. بنابراین مهم است که مزایا و معایب هرکدام را درهنگام انتخاب بهترین مورد مناسب با نیازهایتان درنظر داشته باشید. هر اپلیکیشن اهداف بسیار متفاوتی را برآورده می کند.

اپلیکیشن های موبایل

اپلیکیشن های موبایل ( که به عنوان اپلیکیشن های نیتیو هم شناخته می شوند) بسیار مشهور هستند. اپلیکیشن های نیتیو ، اپلیکیشن های نرم افزاری هستند که برای استفاده در یک پلتفرم یا دستگاه خاص مثل اندروید یا آی او اس ساخته شده اند. آن ها با یک زبان برنامه نویسی خاص مخصوص هدف موردنظر نوشته شده اند. این اپلیکیشن ها معمولا توسط کاربران از طریق اپ استورها قابل دسترسی هستند و مستقیما روی دستگاه های مذکور نصب می شوند.
اپلیکیشن های موبایل می توانند نقش های مختلفی را ایفا کنند ، چه در نقش کمک یار برای یافتن مسیرهای مرتبط به مقاصد دلخواه و چه پخش محتوای ویدیویی در یک دستگاه موبایل.

اپلیکیشن های هیبرید

اپلیکیشن های هیبرید هم وجود دارند که همانطور که از اسمش پیداست، عناصر اپلیکیشن های موبایل و وب را باهم ترکیب می کند. در ظاهر اپلیکیشن های ترکیبی دقیقا مانند هر اپلیکیشن نیتو دیگر به نظر می رسند. آن ها با استفاده از زبان های برنامه نویسی مانند Ruby، HTML5، JavaScript و Cascading style sheets ساخته شده اند.اپلیکیشن های هیبرید مانند نیتیو بر روی دستگاه موبایل نصب می شوند و از نظر کاربر نهایی یکسان هستند. با این حال آن ها در اصل وب اپلیکیشن هایی با داشبورد کاربرپسند هستند.

مزایا و معایب

اپلیکیشن های نیتیو و هیبرید نقاط مثبت خودشان را دارند. هردو اپلیکیشن نام برده شده می توانند به طور آفلاین کار کنند (علی رغم شباهت داخلی هیبرید با وب اپلیکیشن ها). این اپلیکیشن ها همچنین به منابع دستگاهی که روی آن نصب هستند دسترسی دارند.این یعنی آن ها می توانند از امکاناتی نظیر دوربین و جی پی اس استفاده کنند. این برخلاف وب اپلیکیشن هاست که باید از طریق مرورگر وب مورد دسترسی قرار بگیرند؛ در نتیجه وب اپلیکیشن ها وقتی کاربر افلاین است در دسترس نیستند.
با این حال معایبی هم در مقایسه با وب اپلیکیشن ها دارند. اول اینکه اپلیکیشن های موبایل و نیتیو باید از یک اپ استور دانلود و نصب شوند. این برنامه ها لازم است روی خود دستگاه نصب شوندکه این یعنی فضای ذخیره سازی را اشغال می کنند و این فضا ممکن است خیلی زود تمام شود و کاربر مجبور شود تا برنامه های دیگر خود را دستکاری کند تا جایی برای برنامه های جدید ایجاد شود . اپلیکیشن های موبایل ممکن است به پلاگین(افزونه) های پشتیبانی کننده برای مرورگرهای وب نیز نیاز داشته باشند.
دوم اینکه معضل آپدیت ها وجود دارد. اپلیکیشن های موبایل و هیبرید ممکن است لازم داشته باشند که کاربران خودشان آپدیت ها را دانلود کنند؛ این یعنی اینکه مردم ممکن است نسخه های مختلفی از یک برنامه را استفاده کنند که این همکاری تیمی را سخت تر می کند. از سوی دیگر وب اپلیکیشن ها به طور متمرکز و اتوماتیک آپدیت می شوند. لازم نیست کاربران هیچ کاری را خودشان انجام دهند، که این از دردسر جلوگیری می کند و همکاری موثرتر را تسهیل می کند.

چند نمونه وب اپلیکیشن

• فروشگاه‌های آنلاین
• وب میل
• نرم‌افزارهای مدیریت پروژه و مدیریت تیم آنلاین
• ویرایشگرهای آنلاین تصویر
• و غیره

برنامه های وب چگونه کار می کنند؟

 گردش کار برنامه وب معمولی مانند زیر است:

1. کاربر با استفاده از مرورگر وب یا رابط کاربری برنامه ، از طریق اینترنت درخواست خود را به وب سرور می فرستد.
2. این درخواست توسط سرور وب به سرور وب اپلیکیشن مربوطه ارسال می شود.
3. سپس سرور وب اپلیکیشن، کار درخواستی (به عنوان مثال پردازش داده های جدید) را که از آن درخواست شده است انجام می دهد و سپس نتایج مطلوبی را ایجاد می کند.
4. سپس نتایج با اطلاعات درخواستی از سرور وب اپلیکیشن به سرور وب ارسال می شود.
5. سرانجام وب سرور به مشتری پاسخ می دهد و اطلاعات درخواستی برای کاربر نمایش داده می شود.

 وب اپلیکیشن ها معمولاً به زبان های برنامه نویسی مانند JavaScript و HTML نوشته می شوند. دلیل این امر این است که این زبانها از مرورگر پشتیبانی می کنند: به عبارت دیگر ، آنها برای اجرای برنامه به مرورگرهای وب متکی هستند. به یک سرور وب برای مدیریت درخواست های از سمت مشتری ، و همچنین یک سرور اپلیکیشن برای انجام کارهای مربوطه نیاز است.  همچنین ممکن است یک پایگاه داده(دیتابیس) مورد نیاز باشد تا بتوان اطلاعات موجود را ذخیره کرد.
هنگام ایجاد برنامه برای مرورگرهای وب ، توسعه دهندگان تمایل دارند از قالب ها به جای کیت های توسعه نرم افزار استفاده کنند (دومی معمولاً برای برنامه های تلفن همراه استفاده می شود).  این روند ساخت را آسان تر و سریعتر از برنامه های نیتیو می کند.  با این حال ، اپلیکیشن های تلفن همراه می توانند امکانات متنوع تری از معادل وب خود را ارائه دهند.  برخی از ارائه دهندگان سرویس و توسعه دهندگان بیزینس ها ، تلفن همراه را ترجیح می دهند زیرا می توانند با آن کارهای بیشتری کنند.
با این وجود ، استفاده از وب اپلیکیشن ها بسیار ساده است.  دیگر نیازی به دانلود چیزی نیست و به طور کامل از طریق مرورگرهای وب می توان به آنها دسترسی پیدا کرد ، و این باعث می شود برای کاربران سریع و راحت باشند.  آنها خودشان را به روز می کنند ، بدون اینکه کاربران نیازی به انجام کاری داشته باشند.  به عنوان یک نکته مثبت اضافی ، آنها نیازی به تأیید اپ استورها ندارند – چیزی که ممکن است گاهی کار سختی باشد.  این بدان معنی است که می توان آنها را به سرعت به کار برد.

نمونه هایی از وب اپلیکیشن ها

• سبدهای خرید آنلاین
• ایمیل
• پردازشگرهای Word
• ویرایش عکس و ویدیو
• اسکن کردن فایل
• اسپردشیت ها
• ارائه های اسلایدی
• وب اپلیکیشن های ایرانی

در ایران و پس از اعمال تحریم های اپل علیه ایرانیان و حذف اپلیکیشن های ایرانی از اپ استور، استفاده و توسعه وب اپلیکیشن های ایرانی رشد زیادی داشت. این نوع نرم افزارها از آنجا که نیازی به نصب ندارند، بسیار مناسب کاربران آیفون و سیستم عامل ios هستند و کسب و کارهای ایرانی بسیاری به این روش کاربران خود را حفظ کردند.
امیدواریم مطالب این مقاله به سوالات شما درمورد وب اپلیکیشن ها، کاربرد آن ها و نحوه ی عملکردشان پاسخ داده باشد. اگر در این زمینه سوال یا نظری دارید حتما با ما درمیان بگذارید.